Trzykrotny wzrost diagnoz autyzmu w 4 lata. To nie epidemia, a rewolucja w świadomości
Dane płynące z poradni psychologiczno-pedagogicznych w całej Polsce są jednoznaczne – z roku na rok rośnie liczba wydawanych orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na spektrum autyzmu. Ten trend, choć dla wielu rodziców może wydawać się niepokojący, przez specjalistów jest postrzegany jako pozytywny sygnał zmian systemowych i społecznych. . Przykładem ogólnopolskiego trendu są statystyki z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Nowym Sączu. W 2024 roku wydano 53 orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na autyzm, a w tym już blisko 70.
W poradni w Nowym Sączu mamy trzykrotny wzrost wydawaniu orzeczeń dotyczących autyzmu w latach 2020 – 2024. Warszawa ma prawie czterokrotny wzrost. W całej Polsce jest bardzo duży wzrost wydawania orzeczeń dotyczących autyzmu. To wynika z tego, że lekarz rzeczywiście stwierdza, że dziecko ma autyzm i dziecko dostaje to orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Każde dziecko z autyzmem funkcjonuje inaczej, pomimo że mają to stwierdzone. Każde, bo każdy ma inny objaw, inny nasilenie tego wszystkiego. Musimy pamiętać, że my jako poradnia i pracownicy poradni wiedzą o tym, że autyzmu nie da się zdiagnozować za pomocą jednego testu. Do tego jest potrzebny zespół interdyscyplinarny specjalistów. Wchodzi w niego psycholog, pedagog specjalny, logopeda, lekarz psychiatra. Jest to proces bardzo złożony i wieloetapowy, oparty nie tylko na obserwacjach, ale i wywiadach z rodzicami, czy z samą osobą, która ma spektrum autyzmu. Kluczową rolę w diagnozie autyzmu, można powiedzieć odgrywa taki test jak ADOS 2 nazywany w diagnozie złotym standardem do diagnozy autyzmu. My jako poradnia psychologiczno-pedagogiczna dzięki uprzejmości pana prezydenta miasta w tamtym roku zakupiliśmy ten test. On jest bardzo drogi i on pomaga też lekarzom psychiatrom stwierdzić autyzm. Mamy osoby, które są przeszkolone, bo to nie każdy może danym testem się posługiwać - mówi Irena Małecka, dyrektor Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej z Nowego Sącza.
Dlaczego rośnie liczba dzieci w spektrum autyzmu? Eksperci wyjaśniają
Rozwój medycyny i psychologii przyniósł ze sobą znacznie doskonalsze narzędzia diagnostyczne. Psychiatrzy i psychologowie dysponują dziś precyzyjniejszymi metodami, które pozwalają na trafne rozpoznanie spektrum autyzmu. Proces diagnostyczny, choć wciąż wymagający, staje się coraz bardziej dostępny. To sprawia, że coraz więcej dzieci otrzymuje prawidłową diagnozę we wcześniejszym wieku, co jest kluczowe dla ich dalszego rozwoju. Wielu rodziców obawia się, że formalna diagnoza i „papiery” zaszufladkują ich dziecko. Nic bardziej mylnego. Orzeczenie o autyzmie jednak nie zwalnia z nauki, odpowiedzi przed tablicą czy z egzaminów. Umożliwia jednak wiele form pomocy. To między innymi wsparcie nauczyciela wspomagającego, nauczanie indywidualne, czy modyfikację sposobu prowadzenia lekcji przez nauczycieli, a także zajęcia rewalidacyjne.
