Stanisław Łukaszewicz. Konstruktor mikrosamochodu „Zaperdalač”
Stanisław Łukaszewicz przyszedł na świat w kwietniu 1923 roku w Wilnie, gdzie jeszcze przed wojną ukończył szkołę techniczną. Po 1945 roku przeprowadził się do Warszawy, gdzie studiował konstrukcje lotnicze i konstrukcję samochodów na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W 1950 roku Łukaszewicz trafił do Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego, a w 1953 roku oddelegowano go do Gorkowskiej Fabryki Samochodów w Związku Sowieckim, gdzie przeszedł stosowne szkolenie w związku z uruchomieniem nad Wisłą produkcji licencyjnej samochodu FSO Warszawa.
Po wyjeździe ze Związku Sowieckiego w PRL Dział Głównego Konstruktora FSO powołał zespół, którego zadaniem było opracowanie innej konstrukcji. Nowy samochód miał być mniejszy i szerzej dostępny dla Polaków. W czasie prac doszło do sporu pomiędzy Stanisławem Łukaszewiczem a Stanisławem Panczakiewiczem. Konstruktorzy prezentowali odmienne koncepcje. Łukaszewicz postulował przygotowanie całkowicie metalowego nadwozia. Z kolei Panczakiewicz, doświadczony, przedwojenny inżynier chciał skonstruować ten element, opierając go na drewnianym szkielecie. Ostatecznie wybrano projekt Panczakiewicza, jednak zlecono Stanisławowi Łukaszewiczowi zaprojektowanie go w nowocześniejszej technologii. W wyniku czego opracowano ostatecznie nadwozie Syreny.
W 1961 roku Łukaszewicz skonstruował nadwozie kombi, a w następnych latach wprowadził do Syren wiele usprawnień. Inżynier zaprojektował również nadwozie Syreny L (1966). Kiedy w Polsce ruszyła produkcja FSO Warszawa, Łukaszewicz zaprojektował m.in. wersję pickup dla wspomnianego modelu. Polak modyfikował także Fiata 125p, tworząc wersję PF 125p camping.
Stanisław Łukaszewicz projektował i przerabiał również inne modele samochodów. Oznaczał je pierwszymi trzema literami nazwiska. Jak podaje serwis „ALLCARINDEX”, w 1966 roku Łukaszewicz wpadł na pomysł skonstruowania własnego, niezawodnego środka transportu, którym mógłby dojeżdżać do pracy z Grodziska Mazowieckiego do Warszawy.
Jak czytamy, skonstruowany przez siebie jednomiejscowy mikrosamochód wyposażył w silnik motocykla Jawa 250. Pojazd ten roboczo nazywał „Zaperdalačem”, a bardziej oficjalnie Łuk 1. Inżynier konstruował również lotnie do holowania łodzi motorowych, sportowe łodzie motorowe czy pędniki. Stanisław Łukaszewicz zmarł 24 września 1987 roku w Warszawie. W FSO pracował do 1985 roku, kierując również tamtejszym zakładem doświadczalnym.
i
